Yargılama Gideri Niteliğindeki Vekâlet Ücreti Kime Aittir?

Yargılamanın taraflarından gelen bir istek olmasa bile avukatlık ücreti ve yargılama giderlerine hâkim tarafından doğrudan hükmedilmesi gerekir. Bu nedenle uygulamada kısa kararda avukatlık ücreti ve yargılama giderleri ya­zılmaz.

Vekâlet ücretine hükmedilebilmesi için, vekilin müvekkile yazılı veya sözlü ola­rak bir hukuki yardımda bulunmuş olması gerekli olup, vekilin vekâletnamesinin duruşma sırasında dosyaya konulmuş olması bu ücret ödemesine hükmedilebil- mesi açısından yeterli değildir.

Avukatlık ücretinin takdirinde, hukuki yardımın tamamlandığı veya dava so­nunda hüküm verildiği tarihte yürürlükte olan ücret tarifesi esas alınır. Nitelik itibariyle bir yargılama gideri olan yargı mercilerince karşı tarafa yükletilecek vekâlet ücreti tutarı avukatlık ücret tarifesinde yazılı miktardan az (asgari sınır) ve bu tarifede yazılı olan tutarların üç katından da fazla (azami sınır) olamaz (Av.K. m. 168/son ve m. 169). Bu ücret tutarı belirlenirken avukatın emeği, işin önemi, avukatça gösterilen gayret, işin niteliği göz önünde tutulur (Av.K. m.169/I; Asgari Ücret Tarifeleri m.4/1).

Yargılama gideri niteliğindeki vekâlet ücretinin hesaplanmasında kural olarak avukat ile müvekkili arasında yapılan ücret sözleşmesi ile kararlaştırılmış olan üc­ret dikkate alınmaz. Bu ücret, ücret tarifeleri dikkate alınarak tayin ve takdir edi­lir. Ancak mahkemenin kötü niyet sahibi olan tarafı, karşı tarafın vekili ile karar­laştırdığı vekâlet ücretinin bir kısmını veya tamamını ödemeye mahkûm etmesi de mümkündür (HMK m. 329). Vekâlet ücretinin miktarı hakkında uyuşmazlık çıktığında bu husus mahkeme tarafından re’sen çözümlenir.